Okazuje się, że nie zawsze to sędzia samodzielnie wydaje werdykt w danej sprawie.
Oczywiście, to on ma moc wydawania ostatecznych decyzji, ale w skomplikowanych sprawach ogromną pomocą są dla niego opinie biegłych sądowych. Trzeba wiedzieć, że przecież nie wszystkie postępowania można sprawiedliwie rozstrzygnąć jedynie na podstawie obowiązujących w Polsce przepisów prawa. W krajowym sądownictwie znane są sprawy zawiłe, które wymagają wyjaśnienia ze strony ekspertów. To właśnie one „rzucają” nierzadko nowe światło na sprawę, dają twarde dowody, które pozwalają sędziemu wydać odpowiedni werdykt.
Kiedy powołuje się biegłych sądowych?
Biegły sądowy jest ekspertem w swojej dziedzinie. W każdym Sądzie Okręgowym widnieje lista biegłych sądowych – Gdańsk, Warszawa, Kraków i inne miasta w naszym kraju takimi dysponują. Na tych listach wpisani są biegli, którzy dysponują najlepszą wiedzą i umiejętnościami oraz mają możliwość realizacji swojej pracy przy wykorzystaniu najbardziej nowoczesnych metod i rozwiązań. Niewątpliwie biegli sądowi są autorytetami w danym zakresie, a ich ekspertyzy są zawsze celne. Pamiętajmy przy tym, że biegli sądowi powołani do danej sprawy, muszą być obiektywni, wiarygodni, a swoje opinie wydawać zgodnie z rzeczywistością. Nie ma możliwości, by biegły sądowy zajmował stanowisko którejś ze stron postępowania, jeśli wyniki jego prac stanowią przeciwko.
Biegły sądowy zawsze powoływany jest przez sędziego. Istnieją przypadki, w których jego praca w danym postępowaniu jest obowiązkowa – na przykład wtedy, gdy udział w sprawie biorą osoby nieletnie bądź niezbędna staje się opinia lekarza, co do możliwości składania wiarygodnych zeznań świadków czy którejś ze stron. Sędzia może również powołać biegłego sądowego dobrowolnie, jeśli uzna to za zasadne. O powołanie mogą wnioskować także strony postępowania, ale to od sędziego zależy, czy uzna taki wniosek, czy go odrzuci.
Ciekawostką jest fakt, że nawet jeśli biegły sądowy zostanie powołany i wyda niezależną opinię, to od sędziego zależy, czy ta zostanie włączona do sprawy jako dowód. Okazuje się, że w każdym momencie sędzia może taką ekspertyzę odrzucić i nie brać jej pod uwagę przy wydawaniu werdyktu.
W jakich sprawach powoływani są biegli sądowi?
Najczęściej w sprawach skomplikowanych, co do których zastosowania nie mają jedynie przepisy polskiego prawa. Warto zaznaczyć, że największą grupę biegłych sądowych tworzą medycy różnych specjalizacji. To przede wszystkim psycholodzy i psychiatrzy, którzy opiniują poczytalność stron postępowania, możliwość składania wiarygodnych zeznać czy też wpływ zdiagnozowanych chorób na zeznania.
W polskim sądownictwie prężnie działają też grafolodzy, którzy opiniują wiarygodność podpisów, ale również eksperci, którzy analizują treści audio bądź video. Nie brakuje tych, którzy są specjalistami w zakresie sprzętu elektronicznego nowej generacji. To zapisy na takich urządzeniach coraz częściej dają mocne dowody w sprawie.
